Wet verbetering poortwachter: wat moet je doen als werknemer?

Als je ziek bent en (tijdelijk) niet kunt werken, komt er veel op je af. Je gezondheid en herstel staan voorop, maar ondertussen heb je ook verplichtingen rondom je werk. Gelukkig sta je er niet alleen voor. Je werkgever, de bedrijfsarts, eventueel een arbeidsdeskundige en jijzelf hebben allemaal een rol in jouw re-integratie. De rechten en plichten van werknemers bij ziekteverzuim zijn vastgelegd in de Wet verbetering poortwachter (Wvp).
Maar wat houdt die wet nou eigenlijk in voor jou als werknemer? En wat kun je verwachten?
Waarom bestaat de Wet verbetering poortwachter?
De Wet verbetering poortwachter is in het leven geroepen om langdurige uitval van werknemers te voorkomen en ervoor te zorgen dat zieke werknemers zo snel én duurzaam mogelijk weer aan het werk kunnen. Of dat nu is in je eigen functie, in aangepast werk of – als dat echt niet anders kan – bij een andere werkgever.
De wet verplicht zowel jou als je werkgever om actief te werken aan jouw terugkeer naar werk. Dat betekent niet dat je ergens toe gedwongen wordt, maar wel dat je samen met je werkgever moet kijken naar wat wél mogelijk is.
Wat zijn jouw plichten?
Tijdens je ziekte heb je een aantal plichten, maar ook rechten. De belangrijkste:
- Contact houden met je werkgever: Je hoeft niet meteen op de eerste dag dat je ziek bent te bellen wat je plan is, maar houd wel contact en houd je werkgever op de hoogte.
- Meewerken aan je re-integratie: Dat betekent dat je ingaat op uitnodigingen van de bedrijfsarts, gesprekken voert over je belastbaarheid en meedenkt over passende werkzaamheden. Je hoeft niet alle ins en outs over je ziekte te delen, maar je werkgever moet wel weten wat je wel en niet kan.
- Meewerken aan het plan van aanpak: Samen met je werkgever stel je (met input van de bedrijfsarts) een plan van aanpak op om te kijken hoe je (geleidelijk) terug kunt keren in werk.
- Actieve inzet: je werkt actief mee aan je herstel en re-integratie, waaronder het opvolgen van redelijke adviezen van behandelaars en het benutten van passende re-integratie-inspanningen.
Let op: als je niet meewerkt aan je re-integratie, kan dat gevolgen hebben voor je loon. Je werkgever moet namelijk kunnen aantonen dat jullie er alles aan doen om jou weer aan het werk te helpen. Gelukkig word je in dit proces goed begeleid, dus trek op tijd aan de bel als je ergens niet uitkomt.
Wil je meer tips? Lees het hier!
Wat mag je verwachten?
Naast dat jij plichten hebt, heb je ook rechten. Je hebt recht op:
- Een luisterend oor en begeleiding: Je werkgever moet jou begeleiden en zorgen dat je ondersteuning krijgt vanuit je werk.
- Advies van de bedrijfsarts: De bedrijfsarts kijkt medisch wat je nog kunt en wat (nog) niet. Op basis daarvan wordt een plan gemaakt.
- Aandacht voor duurzame terugkeer: Het doel is niet ‘zo snel mogelijk weer aan het werk’, maar ‘zo goed mogelijk terug in werk dat past bij je belastbaarheid’.
- Een eerlijk proces: Je mag verwachten dat je serieus wordt genomen en dat er rekening wordt gehouden met jouw situatie. Kom je er samen niet uit? Dan kun je een deskundigenoordeel aanvragen bij UWV.
Re-integratie volgens de Wet verbetering poortwachter: dit moet je doen
Binnen deze wet gelden strikte termijnen en verplichtingen. De belangrijkste voor jou als werknemer:
Week 1-6: Ziekmelding
Je meldt je ziek. De bedrijfsarts wordt ingeschakeld om jouw belastbaarheid te beoordelen. Je onderhoudt het contact met je werkgever.
Uiterlijk week 6: Probleemanalyse
De bedrijfsarts stelt een probleemanalyse op. Dit is een soort startpunt voor de re-integratie.
Uiterlijk week 8: Plan van aanpak
Je maakt samen met je werkgever een plan van aanpak. Hierin staan de doelen en stappen voor jouw re-integratie.
Elke 6 weken: Voortgangsgesprek
Je hebt voortgangsgesprekken met je werkgever (en soms ook met de bedrijfsarts of casemanager) om te kijken hoe het gaat.
Na 1 jaar ziekte: Eerstejaarsevaluatie
Er volgt een eerstejaarsevaluatie: waar sta je nu en hoe gaat het verder?
Na bijna 2 jaar ziekte: Start WIA-traject
Als je nog (deels) ziek bent, stelt je werkgever een re-integratieverslag op, met daarin onder andere een eindevaluatie en de gespreksverslagen gedurende het verzuim. Als werknemer ben je verantwoordelijk voor het insturen van het re-integratieverslag en het opsturen van je medische dossier naar UWV. Het UWV beoordeelt of er voldoende is gedaan aan je re-integratie en of je in aanmerking komt voor een WIA-uitkering.
Wat als het niet lukt om terug te keren in je eigen werk?
Na 1 jaar ziekte (of soms eerder) wordt de balans opgemaakt. Soms blijkt dat terugkeren in je oude functie (ook met aanpassingen) niet haalbaar is. Dan bekijkt je werkgever samen met een arbeidsdeskundige of er ander passend werk is binnen het bedrijf (dit noemen we spoor 1). Lukt dat niet? Dan wordt er gekeken naar werk bij een andere werkgever (spoor 2).
Ook tijdens zo’n 2e spoortraject sta je er niet alleen voor. Je krijgt begeleiding van een re-integratiebureau dat met jou meedenkt over werk dat past bij jouw mogelijkheden.
Tot slot: jouw inzet telt
Ziekte heeft vaak een grote impact op het dagelijks leven. Dan wil je niet óók nog verdwalen in regels, formulieren en verplichtingen. De Wet verbetering poortwachter is er om te zorgen dat je de juiste begeleiding krijgt, op het juiste moment. Samen met je werkgever en andere betrokkenen kijk je stap voor stap wat er mogelijk is.
Heb je vragen of zit je ergens mee? Trek op tijd aan de bel. Praat met je werkgever, met de bedrijfsarts of vraag onafhankelijke hulp, bijvoorbeeld bij een arbeidsdeskundige of het UWV. Indien nodig kan je ook contact opnemen met een vertrouwenspersoon, loopbaancoach of je vakbond.
En vergeet niet: het hoeft niet perfect. Jouw inzet, openheid en stapjes vooruit zijn al waardevol.
Meer weten?
Heb je vragen over je re-integratie of wil je weten wat je rechten zijn? Kijk eens op de site van het UWV of vraag één van onze arbeidsdeskundigen of re-integratiespecialisten om advies.